Giao thức của bộ đàm là một tập hợp các quy tắc và tiêu chuẩn kỹ thuật quy định cách thức mà các thiết bị liên lạc vô tuyến tương tác với nhau để truyền và nhận tín hiệu. Giao thức này xác định các yếu tố như cách tín hiệu âm thanh được mã hóa và giải mã, cách các kênh được quản lý, và cách các thiết bị giao tiếp với nhau trong một mạng vô tuyến.
Các bộ đàm cầm tay hiện nay trên thị trường thường hỗ trợ nhiều giao thức để đảm bảo tính linh hoạt và hiệu suất trong các tình huống liên lạc khác nhau. Dưới đây là một số giao thức phổ biến:
1. Analog
- Mô tả: Đây là giao thức liên lạc truyền thống, nơi tín hiệu âm thanh được chuyển đổi trực tiếp thành sóng radio.
- Ưu điểm: Đơn giản, dễ sử dụng, có khả năng tương thích cao với các hệ thống cũ.
- Nhược điểm: Chất lượng âm thanh có thể bị suy giảm do nhiễu và khoảng cách.
2. Digital
- Mô tả: Tín hiệu âm thanh được số hóa trước khi được truyền, giúp giảm nhiễu và cải thiện chất lượng âm thanh.
- Ưu điểm: Chất lượng âm thanh tốt hơn, có thể truyền dữ liệu song song với âm thanh, bảo mật cao hơn.
- Nhược điểm: Yêu cầu thiết bị hỗ trợ số hóa, phức tạp hơn so với analog.
3. DMR (Digital Mobile Radio)
- Mô tả: Một chuẩn kỹ thuật số mở được phát triển bởi ETSI (European Telecommunications Standards Institute) nhằm thay thế cho hệ thống analog.
- Ưu điểm: Chất lượng âm thanh cao, tiêu thụ năng lượng thấp hơn, khả năng bảo mật tốt hơn, và có thể hỗ trợ nhiều người dùng trên một kênh nhờ kỹ thuật TDMA (Time-Division Multiple Access).
- Nhược điểm: Cần thiết bị tương thích và có chi phí cao hơn analog.
4. NXDN (Next Generation Digital Narrowband)
- Mô tả: Một giao thức kỹ thuật số được phát triển bởi Kenwood và Icom, tập trung vào việc cung cấp truyền thông băng hẹp (narrowband) với hiệu quả cao.
- Ưu điểm: Phạm vi rộng hơn với cùng công suất, chất lượng âm thanh cao, hỗ trợ cả chế độ analog và kỹ thuật số.
- Nhược điểm: Khả năng tương thích giới hạn, chi phí đầu tư ban đầu cao.
5. P25 (Project 25)
- Mô tả: Một tiêu chuẩn giao tiếp kỹ thuật số được thiết kế chủ yếu cho các cơ quan công cộng và an ninh tại Mỹ, nhưng cũng được sử dụng rộng rãi ở các quốc gia khác.
- Ưu điểm: Khả năng tương thích giữa các thiết bị từ các nhà sản xuất khác nhau, hỗ trợ truyền dữ liệu và bảo mật cao.
- Nhược điểm: Chi phí cao, cần các thiết bị đặc thù.
6. TETRA (Terrestrial Trunked Radio)
- Mô tả: Một tiêu chuẩn kỹ thuật số cho mạng liên lạc trunked được sử dụng chủ yếu trong các ứng dụng an ninh công cộng và dịch vụ khẩn cấp ở châu Âu.
- Ưu điểm: Hỗ trợ truyền dữ liệu tốc độ cao, bảo mật cao, khả năng hoạt động liên tục trong các tình huống khẩn cấp.
- Nhược điểm: Chi phí cao, yêu cầu hệ thống phức tạp.
7. LTR (Logic Trunked Radio)
- Mô tả: Một hệ thống liên lạc trunked analog, được phát triển để quản lý nhiều kênh trên một hệ thống vô tuyến mà không cần thiết bị điều khiển trung tâm.
- Ưu điểm: Chi phí thấp hơn so với các hệ thống trunked kỹ thuật số, dễ triển khai.
- Nhược điểm: Khả năng mở rộng và linh hoạt kém hơn so với các hệ thống kỹ thuật số hiện đại.
Các giao thức này giúp bộ đàm cầm tay có thể hoạt động hiệu quả trong nhiều môi trường và tình huống khác nhau, từ liên lạc hàng ngày trong môi trường đô thị đến các ứng dụng chuyên nghiệp trong an ninh công cộng và các dịch vụ khẩn cấp.